تأیید شده توسط وکلای متخصص آی دادرس
محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت راهنمایی از وکلای آی دادرس مشاوره بگیرید.
دیوان عالی کشور، به‌عنوان عالی‌ترین نهاد قضایی در ساختار حقوقی جمهوری اسلامی ایران، نقش کلیدی در نظارت بر اجرای صحیح قوانین، بررسی آرای مهم دادگاه‌ها و ایجاد وحدت رویه ایفا میکند. در این مقاله به‌صورت جامع و کاربردی بررسی خواهیم کرد که دیوان عالی کشور چه پروندههایی را مورد رسیدگی قرار میدهد، مراحل پیگیری پرونده توسط وکیل دیوان عالی کشور در این مرجع چگونه است، و چه نکاتی در تجدیدنظر، فرجام‌خواهی و اعاده دادرسی باید در نظر گرفته شود.
دیوان عالی کشور طبق اصل ۱۶۱ قانون اساسی تشکیل شده و زیر نظر رئیس قوه قضاییه فعالیت میکند. هدف اصلی آن، نظارت بر اجرای صحیح قوانین، وحدت رویه در آرای قضایی و رسیدگی به اعتراضات و فرجام‌خواهی نسبت به برخی آرای صادرشده توسط دادگاه‌هاست.
نظارت بر حسن اجرای قوانین در دادگاه‌های کشور
بررسی فرجام‌خواهی آرای کیفری و مدنی مهم
ایجاد وحدت رویه قضایی در صورت صدور آرای متناقض
بررسی صلاحیت مراجع قضایی و حل اختلاف در این زمینه
نظارت ویژه بر تخلفات مقامات عالی‌رتبه کشور
پروندههایی که به دیوان عالی ارجاع داده میشوند در دو دسته کلی قرار می‌گیرند:
جرایم منجر به مجازات‌هایی چون اعدام، قصاص نفس، رجم، حبس ابد، قطع عضو
جرایم علیه امنیت ملی، نظم عمومی، اموال و اشخاص
پروندههایی که توسط مقامات عالی‌رتبه مانند وزرا، نمایندگان مجلس یا قضات مطرح شده‌اند
دعاوی مالی با ارزش بیش از ۵۰ میلیون تومان
دعاوی مربوط به ارث، خانواده، حقوق اشخاص، عقود و قراردادها
اختلافات حقوقی با ماهیت پیچیده که قابلیت فرجام‌خواهی داشته باشند
برای آنکه پرونده‌ای در دیوان عالی مورد بررسی قرار گیرد، لازم است مسیر قانونی خاصی طی شود:
افراد معترض به رأی دادگاه، در مهلت قانونی (۲۰ روز برای ساکنین داخل ایران و ۲ ماه برای خارج کشور) می‌توانند درخواست خود را به دیوان عالی ارائه دهند.
در این مرحله، قاضی پرونده بررسی میکند که آیا دلایل قانونی برای ورود به پرونده وجود دارد یا خیر.
در صورت پذیرش فرجام‌خواهی، بررسی دقیق اسناد، مدارک و روند رسیدگی اولیه انجام شده و رأی نهایی صادر میشود.
تأیید رأی قبلی
نقض رأی و ارجاع به دادگاه صادرکننده
نقض رأی و صدور حکم جدید
در برخی دعاوی کیفری با اهمیت بالا (نظیر قتل عمد یا دیه‌های سنگین)، دیوان عالی مستقیماً به عنوان مرجع تجدیدنظر وارد عمل میشود. این موضوع در ماده ۴۲۸ قانون آیین دادرسی کیفری تصریح شده است.
اما در دعاوی حقوقی، اغلب تجدیدنظر در دادگاه تجدیدنظر استان انجام می‌گیرد و تنها در موارد خاص، پروندهها به دیوان ارجاع داده میشوند.
فرجام‌خواهی یکی از روش‌های قانونی برای بررسی صحت رأی صادره از نظر شکلی و ماهوی است. این رسیدگی معمولاً بدون حضور طرفین انجام میشود و صرفاً مبتنی بر مدارک و مستندات موجود در پرونده است.
نقض قوانین شکلی یا ماهوی
نقص در دادرسی یا عدم رعایت تشریفات
رأی صادره برخلاف مستندات پرونده
در برخی موارد، حتی پس از صدور حکم قطعی، امکان اعاده دادرسی وجود دارد. دیوان عالی کشور صلاحیت بررسی این درخواست‌ها را دارد.
ارائه دلایل جدید که در زمان صدور حکم در دسترس نبوده‌اند
صدور حکمی که خلاف شرع تشخیص داده شود (ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری)
در این صورت، پرونده به یک دادگاه هم‌عرض برای رسیدگی مجدد ارسال خواهد شد.
مدت زمان بررسی هر پرونده بستگی به حجم اسناد، پیچیدگی موضوع و تشخیص قاضی دارد، اما به‌طور متوسط ممکن است چند ماه تا یک سال طول بکشد.
روش‌های پیگیری پرونده شامل:
مراجعه حضوری به شعبه مربوطه در دیوان
تماس تلفنی با شماره رسمی دیوان و ارائه شماره پرونده
بررسی آنلاین از طریق سامانه ثنا
ارسال درخواست کتبی به همراه اطلاعات کامل پرونده
از آنجایی که پرونده‌های ارجاعی به دیوان، اغلب حساس و پیچیده هستند، پیشنهاد میشود حتماً از یک وکیل متخصص در دیوان عالی کشور بهره بگیرید. وکیل مجرب می‌تواند مسیر رسیدگی، تنظیم فرجام‌خواهی، یا اعاده دادرسی را با دقت و سرعت پیش ببرد.
مؤسسه حقوقی طلوع صبح عدل آراز
تمامی وکلایی که از طریق این سامانه به شما معرفی میشوند، همگی از اعضای فعال مؤسسه حقوقی طلوع صبح عدل آراز هستند که با شماره ثبت ۴۳۸۱۶ در حال فعالیت می‌باشد. این مؤسسه با نظارت دقیق بر عملکرد وکلا و ارائه خدمات تخصصی در حوزه‌های مختلف حقوقی، تضمین‌کننده‌ی کیفیت و اعتبار مشاوره‌ها و پیگیری‌های حقوقی ارائه‌شده است. با اطمینان میتوانید امور حقوقی خود را به این مجموعه بسپارید، چرا که تمامی مراحل توسط تیمی حرفه‌ای و مورد تأیید مؤسسه انجام می‌گیرد.
دیوان عالی کشور به پروندههایی رسیدگی میکند که شامل احکام سنگین کیفری مانند اعدام، قصاص، حبس ابد و جرایم علیه امنیت، همچنین برخی دعاوی حقوقی با اهمیت خاص یا ارزش مالی بالا هستند. همچنین در موارد خاص مانند وحدت رویه یا تجدیدنظرخواهیهای خاص، پروندهها به این مرجع ارجاع میشوند.
خیر. تنها آرای خاصی مانند احکام کیفری سنگین یا دعاوی حقوقی با شرایط ویژه (مثلاً ارزش مالی بیش از ۵۰۰ میلیون ریال) طبق قانون قابلیت بررسی در دیوان عالی کشور را دارند.
تجدیدنظر به معنای اعتراض به رأی در مرجع بالاتر است که ممکن است شامل بررسی ماهوی شود. اما فرجام‌خواهی فقط به بررسی شکلی و قانونی رأی پرداخته و صرفاً در موارد خاص امکان‌پذیر است. دیوان عالی بیشتر در قالب فرجام‌خواهی وارد رسیدگی میشود.
مدت زمان رسیدگی بستگی به پیچیدگی پرونده، نوع آن (حقوقی یا کیفری)، تعداد مستندات و بار کاری دیوان دارد. این زمان ممکن است از چند ماه تا حتی بیش از یک سال متفاوت باشد.
بله. در مواردی که دلایل قانونی برای بازنگری رأی قطعی وجود داشته باشد، اعاده دادرسی ممکن است. این موضوع به خصوص در ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری به صراحت مطرح شده و می‌تواند با دستور رئیس قوه قضاییه انجام شود.
خیر. جلسات بررسی پروندهها در دیوان عالی کشور معمولاً غیرعلنی هستند و رسیدگی توسط هیئت قضات به صورت داخلی و محرمانه انجام میشود.
شما میتوانید از طریق سامانه ثنا، تماس تلفنی با دیوان، مراجعه حضوری یا ارسال نامه به دبیرخانه دیوان عالی کشور، از وضعیت پرونده خود مطلع شوید. داشتن شماره پرونده در تمامی روشها ضروری است.
امتیاز : 5
تعداد رای : 2
10 وکیل باتجربه و متخصص در کرج با دانش حقوقی، سوابق درخشان و تعهد بالا معرفی شدند تا راهنمایی برای انتخاب وکیل کیفری مناسب باشند.
سه وکیل زن مجرب در فردیس، با تخصص و تجربه فراوان، بهترین راهکارهای حقوقی را ارائه می‌کنند و پرونده‌های کیفری، ملکی و خانوادگی شما را به‌سرعت و دقیق حل می‌نمایند
با داشتن حق طلاق، زن می‌تواند بدون نیاز به حضور شوهر، مراحل طلاق را طی کند؛ مدت زمان طلاق معمولاً بین ۲۰ تا ۶۰ روز کاری خواهد بود.
نظرات کاربران